Reconstructie van een dubbele kindermoord

door Michiel Satink

Een 36-jarige moeder uit Apeldoorn had nachtmerries waarin ze haar twee kinderen de keel doorsneed. Op 2 oktober 2013 maakte ze van deze nare droom werkelijkheid. Was haar gewelddadige handelen beïnvloed door de bijwerkingen van antidepressiva? Woensdag en donderdag dient het hoger beroep bij het gerechtshof in Arnhem. Een reconstructie van de dubbele kindermoord.

Het huis in Apeldoorn waar het drama plaats had

Het roodwitte lint, gespannen tussen een boom en een lantaarnpaal, danst in de wind. Erachter staan in het geelzwart gestoken agenten. Daar weer achter een witte portocabin waarin onderzoek wordt gedaan door mannen in dezelfde kleur pakken. Het is 2 oktober 2013, begin van de avond. Uit diverse huizen in deze jaren ’80-wijk in Apeldoorn stijgen kookgeuren op. Maar niet iedereen zit met het gezin aan tafel. Buiten staren enkele buurtbewoners bezorgd naar het lint en de agenten. De overbuurman wist dat er iets in Apeldoorn gebeurd was, ,,maar niet in mijn straat”. Hij kende het gezin niet. Agenten ter plaatse wilden ook aan hem niets kwijt. ,,Mijn kinderen kwamen er wel eens spelen. Echt een heel normaal gezin”, voegt een vrouw toe. Niemand zag het bloedbad in het rijtjeshuis aankomen. Weinigen wisten van de nachtmerries van Aurélie V.

De dromen

In juni dat jaar droomt de dan 33-jarige moeder voor het eerst over het doden van haar 6-jarige Rosa en haar 8-jarige zwaargehandicapte zoon Lucas. Angstig vertelt de over de nachtmerries aan haar moeder. Volgens haar advocaten begon Aurélie vanaf eind die maand uit te vallen tegen haar kinderen. Vanaf september besluit ze meer vanuit huis te gaan werken. De buurvrouw schuin tegenover haar en een tweede buurtbewoner merken een gedragsverandering op, blijkt uit getuigenverklaringen. Aurélie zwaaide altijd uitbundig Lucas uit als hij met de gehandicaptenbus werd opgehaald. De laatste weken van september stapt ze echter meteen weer haar huis binnen. Op 28 september is er een klein feestje: Rosa heeft haar zwemdiploma behaald. De blijdschap is bij de moeder van korte duur. Ze vond het leven niet meer leuk, zei ze haar man. Die wilde dat ze hulp zou zoeken. Op maandag 30 september meldt ze zich ziek en geeft aan een psycholoog te zoeken. Op dinsdag 1 oktober bezoekt ze samen met haar dochter de huisarts. Het meisje heeft koorts dus wordt ze op 2 oktober ziek gemeld. Aurélie bestelt een nieuwe winterjas voor haar dochter, en voor Lucas thermosokken en pantoffels. Woensdagochtend 2 oktober heeft Rosa buikpijn en een temperatuur van 38,2 graden. Ze mag op de bank onder een dekentje in de woonkamer televisie kijken. De man van Aurélie verlaat tegen kwart voor acht de woning. Het zal de laatste keer zijn dat hij zijn kinderen levend ziet. Na hem verschijnt de thuiszorghulp voor de deur. Zij verzorgt Lucas en verlaat tegen 9 uur de woning.

Het drama

Het is iets voor 10 uur in de ochtend in de rustige jaren ’80-wijk. In de woonkamer ligt op de bank Rosa. Lucas ligt een deurtje verder, in de aanbouw grenzend aan de woonkamer. Daar is in 2009 zijn slaapkamer met badkamer gerealiseerd. Lucas is lichamelijk en verstandelijk gehandicapt en heeft veel zorg nodig. Die woensdag mag hij, zoals op alle woensdagen, uitslapen. Vermoedelijk zit Aurélie rond dit tijdstip aan de grote tafel in de woonkamer. In haar hand een pen, voor haar een blad papier. ,,Ik zag geen uitweg meer. Ik wilde niet meer verder. Ik vond het leven te pijnlijk, moeilijk”, schrijft ze. Even ervoor heeft ze de woning afgesloten en de gordijnen gesloten. De voordeur wordt ook met het bijzetslot aan de onderzijde afgesloten. Dan pakt ze twee messen en maakt een einde aan twee jonge levens. Haar dochter stribbelt tegen, blijkt vrij plastisch uit het dossier. De snijwonden aan haar vingers passen bij afweerletsel. Eerst doodt ze haar dochter, daarna Lucas en vervolgens neemt ze 12 pillen in en de neusspray van haar zoon. Ze valt neer in de woonkamer. Zo wordt ze tegen twee uur in de middag gevonden door agenten en haar schoonmoeder. Zij had de politie gebeld nadat ze woning niet binnen kon komen. Agenten troffen Lucas dood aan in bed. Rosa lag bedekt met een kleedje op de bank. Aurélie, die niet reageerde op vragen, werd met een ambulance naar het ziekenhuis gebracht.

De antidepressiva

De rechtbank in Zutphen legde in maart 2016 de vrouw 9 jaar cel en tbs op. Maar pleegde ze de daad bij haar volle verstand of verkeerde ze onder invloed van bijwerkingen van antidepressiva? Haar advocaten Mehmet Özsüren en Alrik de Haas gaan uit van dat laatste. Aurélie V. zou een zogenaamde ‘prozac killer’ zijn. Na de zomervakantie van 2013 had ze last van extreme bijwerkingen, zeiden de raadslieden. Ze nam haar antidepressiva onregelmatig in. Ze toonde opmerkelijk gedrag. En die gedragsverandering wordt door buren gezien. Ze zwaaide haar kinderen niet meer uit en toonde agressief gedrag. ,,Ze zat in een emotionele achtbaan waar ze geen grip meer op had.” In haar afscheidsbrief repte ze met geen woord over haar kinderen. Ze heeft ook niet het besluit genomen ze van het leven te beroven, is haar verweer. Vreemd is dat ze de hals van haar dochter met pleisters dichtplakt nadat ze deze had doorgesneden. ,,Dit past niet bij een vrouw die voornemens was haar kinderen van het leven te beroven.” Voor de verdediging zijn de pleisters aanleiding te denken dat er sprake is geweest van een ernstige stoornis die haar keuzes hebben beïnvloed. En dus was het geen moord. Ze slikte paroxetine en een van de bijwerkingen is agressie, zei advocaat De Haas. Door de bijwerkingen is ze niet zichzelf en dit kan ook haar nachtmerries verklaren. En uiteindelijk dus ook, stellen de raadslieden, haar gedrag op de voor haar kinderen fatale dag in oktober 2016.

De rechtbank in Zutphen ging in maart 2016 niet mee in dit verweer. Zo zou agressie als bijwerking juist optreden bij onregelmatig gebruik van het antidepressivum. Maar dat ze onregelmatig gebruikte, staat in deze zaak helemaal niet vast. Dat de moeder niet in een roes of psychose handelde, zoals de verdediging meende, bleek uit haar handelen vlak voor de moord. Ze nam duidelijk rationele beslissingen zoals het sluiten van deuren en gordijnen en het schrijven een afscheidsbrief. Deze gefaseerde handelingen ,,lijken niet te duiden op een plotselinge opwelling”. En dus werd ze voor een dubbele moord veroordeeld.

Woensdag 21 en donderdag 22 februari dient het hoger beroep in deze zaak. Zowel de veroordeelde moeder als het Openbaar Ministerie gingen tegen het vonnis in beroep. Op de eerste zittingsdag worden onder meer deskundigen gehoord. In deze reconstructie is geput uit informatie ter plaatse op 2 oktober 2013 en uit vele regiezittingen en de inhoudelijke strafzaak in de rechtbank in Zutphen.