De reciprozaag, het metaaldeeltje en het lijk

Michiel Satink

Tegenover Mark zit Deniz. Zijn lichaam is wat ingezakt, zijn hoofd hangt scheef. Mark schenkt zichzelf wijn in terwijl een rood straaltje langs het hoofd van Deniz loopt.

Het is woensdagavond 7 februari 2018 en het is de laatste keer dat Mark tegenover Deniz zit. Enkele minuten voor dit moment klonk een knal in de woonkamer van Mark in Zwolle-Zuid. Het is het laatste dat Deniz in zijn leven gehoord heeft en Mark is de enige die weet wat er die avond precies gebeurd is. Eén enkele kogel doorboort na die knal het hoofd van Deniz. Terwijl Mark zijn wijn drinkt, houdt hij zijn telefoon in de handen. ,,Je wil niet weten hoe zwaar die telefoon voelde op dat moment”, zegt hij 3,5 jaar later tegen de raadsheren van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. Hij belt niet met de hulpdiensten. Hij zegt hier niets over tegen de nabestaanden als hij twee dagen later op het verjaardagsfeest is van een van de dochters van Deniz. ,,Hij komt nog wel”, zegt hij tegen de vrouw over haar dan vermiste man.

Emmer ammoniak

Mark’s telefoon woog zo zwaar die avond omdat naar zijn idee een belletje met de hulpdiensten zijn lot bezegeld zou hebben. Hij zou meteen worden gezien als de moordenaar van Deniz. Een scenario dat alsnog werkelijkheid wordt door de stappen die hij de dagen erna zet. Hij besluit dat het op een vermissing moet lijken en gaat hierbij nauwgezet te werk. Hij haalt het pistool uit elkaar, plaatst de onderdelen in een emmer vol ammoniak en gooit een deel in een kanaal in Alkmaar. De volgens het Openbaar Ministerie belangrijkste onderdelen laat hij in een vuilnisbak bij een tankstation langs de A28 achter. Hij voert de bebloede bank af en laat een bevriende stukadoor de muur achter de bank opnieuw witten. Maar dan: wat te doen met het lijk in zijn woonkamer? Hij sleept het lichaam naar boven, weet het in bad te krijgen en zaagt het dan met een reciprozaag in acht delen die hij vervolgens, in strijkzakken, dumpt in de kruipruimte. Deze zakken zijn lucht- en geurdicht en worden veelal in de wietwereld gebruikt.

Artikel in de Stentor over het hoger beroep in de kruipruimtemoord

Nog zwaarder dan de telefoon moet de wroeging geweest zijn. Mark zocht mee met de familie die zich dagenlang tevergeefs afvroeg of Deniz nog terug zou komen. Aangeslagen zit hij op 25 april 2019 in de rechtbank in Zwolle als hij de ogen van de nabestaanden in zijn rug voelt prikken. De zakken met lichaamsdelen zijn dan al een jaar terug uit de kruipruimte gehaald. Op zijn aanwijzingen worden delen van het pistool uit het kanaal in Alkmaar gevist. Over de verminking van het lichaam is Mark open maar het Openbaar Ministerie twijfelt over de vraag hoe Deniz om het leven kwam. Zette hij het pistool zelf op zijn hoofd die avond, kwam Mark tussenbeide maar kon hij niet voorkomen dat de trekker overging? Of schoot Mark zelf om zo onder de jarenlange druk van collega Deniz af te komen? ,,Liever acht jaar zitten dan tien jaar de slaaf van een Turk”, zou hij gezegd hebben. De officier van justitie wikt en weegt en acht doodslag niet bewezen. Maar dan komt opeens slachtofferadvocaat Richard Korver met een eigen onderzoek op de proppen. De rechtbank besluit de strafzaak te heropenen en laat het Nederlands Forensisch Instituut een metaaldeeltje bestuderen van van enkele millimeters groot en 0,04 gram zwaar dat bij de wond op het hoofd van Deniz is gevonden. Zat er een voorwerp tussen het pistool en het hoofd? Als dat zo is, dan klopt het scenario van Mark niet meer en is het dus toch doodslag. Hield Deniz iets voor zijn hoofd in een ultieme poging zich te verweren? Ook wordt gekeken naar de schootsafstand. Hoe meer centimeters er tussen loop en het hoofd zaten, des te ongeloofwaardiger is Marks scenario.

Op 3 november 2021 zit een zelfverzekerde Mark tegenover drie raadsheren en de griffier van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. Hij ging in beroep tegen de veroordeling tot 12 jaar en tbs met dwangverpleging voor doodslag en verminking van het lichaam. Mark werkte beroepsmatig met gegalvaniseerd plaatstaal, zegt zijn advocaat Anno Huisman. Wat als zo’n metaaldeeltje in het wapen zat toen Deniz de trekker overhaalde? Ook past volgens de advocaat de schootsafstand bij het scenario van zijn cliënt. Hij trekt de arm weg van het hoofd van Deniz en op dat moment gaat het wapen af, redeneert hij. De drie raadsheren zijn kritisch over het grondige schoonmaakwerk van de verdachte. Waarom alle sporen van het pistool wissen als deze juist passen in zijn scenario? Het is nu aan de raadsheren te bepalen of het metaaldeeltje genoeg gewicht in de schaal brengt voor een veroordeling wegens doodslag of dat het toch zelfmoord is geweest.

Het arrest volgt eind december.